Vending Machine ตู้กดสินค้าอัตโนมัติ ความสะดวกสบาย 24 ชั่วโมง
อันที่จริง เรารู้จักและคุ้นเคยกับตู้กดสินค้าอัตโนมัติกันมานานแล้ว ยิ่งใครเคยไป ‘ญี่ปุ่น’ จะเจอเจ้าตู้พวกนี้อยู่ทุกสถานที่ ไม่ว่าจะเป็นตามถนน ตรอกซอกซอย และช่องทางการขายเหล่านี้มีความหลากหลาย ทั้งแบรนด์ หรือ สินค้าอุปโภค บริโภค
‘เต่าบิน’ ทำให้ตลาดตู้กดสินค้าอัตโนมัติกลับมาคึกคักอีกครั้ง และการแพร่ระบาดของโควิด-19 ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผู้บริโภคเปลี่ยนพฤติกรรม หันมาใช้ตู้กดสินค้าอัตโนมัติกันมากขึ้น
แรกเริ่มนั้น ตู้ Vending Machine ส่วนมากจำหน่ายแค่เครื่องดื่ม และรับเฉพาะเหรียญอย่างเดียว ปัจจุบันนี้ปรับมาเป็นตู้ที่รับชำระเงินได้ทั้งเหรียญและธนบัตร และปรับมาเป็นรับชำระเงินด้วย QR Code โอนผ่านระบบต่าง ๆ เช่น AirPay, Rabbit LINE Pay หรือ การโอนผ่านระบบธนาคาร สินค้าในตู้ก็ไม่ใช่จะมีแค่เครื่องดื่มเช่นแต่ก่อน ยังมีตู้จำหน่ายขนมขบเคี้ยว อาหารพร้อมทาน เสื้อผ้า แอลกอฮอล์ หน้ากากอนามัย ไล่ไปจนสินค้าอุปโภคบริโภคประเภทอื่น ๆ
ปัจจัยที่ทำให้ตลาดตู้ Vending Machine น่าสนใจ และยังสามารถเติบโตต่อไปได้อีกในอนาคต คือ พฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป ต้องการความสะดวกสบายมากขึ้น การทำกิจกรรมที่เร่งรีบในแต่ละวัน ตู้ Vending Machine ที่เพียงแค่กดสินค้า และชำระเงินแล้วสามารถไปทำอย่างอื่นต่อได้อย่างรวดเร็ว นั่นเป็นการตอบโจทย์อย่างมากในยุค New Normal ที่ต้องมีการเว้นระยะห่าง ลดการปฏิสัมพันธ์ ก็ไม่แปลกใจว่าทำไมตู้ Vending Machine มีจำนวนมากขึ้นเรื่อย ๆ
ไม่เพียงแต่พฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยน ด้านผู้ประกอบการก็มีการปรับตัวในเรื่องของทำเลที่ตั้ง เพื่อตอบรับผู้บริโภคมากกว่าเดิม ก่อนนั้นตู้ Vending Machine อาจพบได้บ่อยตามบริษัทหรือโรงงานที่มีจำนวนพนักงานเยอะ ๆ กลายเป็นว่าในปัจจุบันสามารถพบเห็นได้ตามเส้นทางคมนาคมที่มีผู้บริโภคสัญจรไปมา ตามออฟฟิศ สำนักงาน ห้างสรรพสินค้า โรงเรียน คอนโดมิเนียม หอพัก รถไฟฟ้าใต้ดิน เพื่ออำนวยความสะดวกสบายให้กับผู้บริโภคที่เป็นกลุ่มคนรุ่นใหม่มากขึ้น
อีกทั้ง การตอบโจทย์ในเรื่องการขาย 24 ชั่วโมง ไม่ว่าเวลาไหนก็สามารถกดซื้อสินค้าได้ รวมทั้งสถานการณ์โควิด-19 ที่เป็นปัจจัยอานิสงส์ให้ตู้ Vending Machine กลับมาถูกพูดถึงอีกครั้ง ผู้ประกอบการต่าง ๆ โดยเฉพาะกลุ่มค้าปลีกเปลี่ยนกลยุทธ์การขายผ่านตู้ Vending Machine เพราะผู้คนคำนึงถึงเรื่องความปลอดภัยกันมากขึ้น
บริษัทที่คาดว่าเป็นผู้บุกเบิกตลาดตู้กดสินค้าอัตโนมัติ คือ ไอ.ซี.ซี. อินเตอร์เนชั่นแนล ของเครือสหพัฒน์ เข้ามาทำตลาดในช่วงก่อนปี 2540 ก่อนที่จะโอนธุรกิจตู้กดสินค้าอัตโนมัติมาให้บริษัทในเครือในปี 2543 และเปลี่ยนชื่อบริษัทเป็น ซัน108 และอยู่ในตลาดมานานกว่า 20 ปี
• ซัน108 เวนดิ้งแมชชีน ในเครือสหพัฒน์ บริหารโดย บริษัท ซันร้อยแปด จำกัด ถือเป็นตู้ Vending Machine ที่มีจำนวนตู้มากที่สุดในอุตสาหกรรม ในปัจจุบันมีจำนวนมากถึง 13,000 ตู้ เนื่องจากเป็นผู้คร่ำหวอดมาอย่างยาวนานในอุตสาหกรรม
ซัน108 เน้นจับตลาดในทำเลโรงงานอุตสาหกรรม สถานศึกษา โรงพยาบาล และห้างสรรพสินค้า ก่อนที่จะขยายไปรถไฟฟ้าใต้ดิน ลานจอดรถ เพื่อขยายตลาดไปยังกลุ่มคนเดินทางซึ่งเป็นกลุ่มที่มีพฤติกรรมต้องการเครื่องดื่มเพื่อดื่มระหว่างทางอีกด้วย
รายได้ของ SUN108 นอกเหนือจากรายได้ในการจำหน่ายสินค้าผ่านตู้ Vending Machine แล้ว ยังมีรายได้จากการจำหน่ายแฟรนไชส์ Vending Machine อีกทั้งยังมีส่วนแบ่งที่ได้จากการนำสินค้าแบรนด์อื่น ๆ มาจำหน่าย และโฆษณาหน้าตู้อีกด้วย
• เวนดิ้งพลัส เวนดิ้งแมชชีน ในเครือ บริษัท สบาย เทคโนโลยี จำกัด (มหาชน) เริ่มธุรกิจในปี 2560 ให้บริการจำหน่ายอาหารและเครื่องดื่ม ปัจจุบันเวนดิ้งพลัสสร้างจุดเด่นให้กับธุรกิจด้วยการนำสินค้าอื่น ๆ มาจำหน่าย เช่น USB เพลง MP3 ชุดชั้นใน หน้ากากผ้า กระเป๋าขนาดเล็ก ซิมมือถือ ให้กับแบรนด์เอไอเอส GMM ซาบีน่า นารายา และห่านคู่ เป็นต้น
รวมถึงขยายธุรกิจไปยังร้าน 6.11 ที่นำตู้ Vending Machine มาจำหน่ายสินค้าแบรนด์ 6.11 ซึ่งเป็นเฮาส์แบรนด์ในเครือสบาย เทคโนโลยี จำกัด (มหาชน) ที่มีราคาย่อมเยา ราคาสินค้าที่จำหน่ายภายใต้แบรนด์ 6.11 จะมีราคาระหว่าง 6-11 บาท
โดยทำเลที่ตั้งของเวนดิ้งพลัสจะเน้นไปยังห้างสรรพสินค้า ออฟฟิศสำนักงาน โรงอาหาร สถานีขนส่ง สถานีบริการน้ำมัน หอพัก และสถานศึกษา
การอำนวยความสะดวกแก่ผู้ซื้อสินค้าเวนดิ้งพลัส คือ เพิ่มช่องทางการชำระเงิน จากเดิมต้องชำระด้วยเหรียญหรือธนบัตร ให้สามารถรองรับการชำระเงินผ่าน QR Code Payment เพื่อช่วยให้ผู้ซื้อสามารถซื้อสินค้าผ่านตู้ได้สะดวกรวดเร็วมากขึ้น และยังมีโครงการพัฒนาตู้เวนดิ้งพลัส จำหน่ายสินค้าตกรุ่นในรูปแบบ Outlet อีกด้วย
• ฟอร์ท เวนดิ้ง ของบริษัท ฟอร์ท เวนดิ้ง จำกัด ซึ่งเป็นธุรกิจในเครือของ ฟอร์ท คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) และ บริษัท ฟอร์ท สมาร์ท เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) จำหน่ายเครื่องดื่ม ขนมขบเคี้ยว ยาสามัญประจำบ้าน สินค้าอุปโภคบริโภค บริการเติมเงิน และอื่น ๆ
พร้อมกับขยายโอกาสตลาดยังธุรกิจตู้จำหน่ายกาแฟสดในรูปแบบ คอฟฟี่ เวนดิ้ง แมชชีน ที่เน้นกาแฟสดบดแก้วต่อแก้ว ที่สามารถปรุงกาแฟได้มากถึง 50 เมนู และยังเป็นผู้คุมโปรเจกต์ ตู้ชงเครื่องดื่มอัตโนมัติ ‘เต่าบิน’ ที่กำลังมาแรงในขณะนี้ สามารถชงเครื่องดื่มได้มากกว่า 100 เมนู ตั้งแต่ชา กาแฟ โซดา น้ำอัดลม มีแม้กระทั่ง น้ำเชื่อมผสมกัญชา และเวย์โปรตีน
• 7/11 ตู้เวนดิ้งของเซเว่นอีเลฟเว่น นำร่องเริ่มต้นในปี 2561 ในโรงพยาบาลคามิลเลียน ทองหล่อ เพื่อนำสินค้าในเซเว่นอีเลฟเว่นมาจำหน่าย ทั้งเครื่องดื่ม ขนมขบเคี้ยว อาหารพร้อมรับประทาน เป็นต้น ก่อนที่จะขยายไปยังพื้นที่ต่าง ๆ ทั้งโซนที่พักอาศัย เช่น หอพัก คอนโดฯ ออฟฟิศสำนักงาน สถานศึกษา สนามบิน โรงงาน และอื่น ๆ เพื่อเข้าถึงลูกค้าในพื้นที่ต่าง ๆ มากขึ้น
การแข่งขันในธุรกิจ Vending Machine นอกจากตอบโจทย์พฤติกรรมของลูกค้าที่เปลี่ยนไป ในด้านการขยายธุรกิจ Vending Machine ยังเข้ามาตอบโจทย์ในพื้นที่ที่จำกัด ที่ร้านสะดวกซื้อไม่สามารถเข้าถึงได้ ในงบลงทุนที่จำกัดได้ ในส่วนของผู้ประกอบการ การเปลี่ยนจากเปิดหน้าร้าน มาเป็นตู้กดสินค้าอัตโนมัติ ส่งผลดีต่อบริษัทในหลาย ๆ ด้าน ได้แก่
• ต้นทุน หากเปิดหน้าร้าน ต้องมีต้นทุนทั้งค่าก่อสร้างร้าน ค่าเช่าพื้นที่ ค่าจ้างพนักงาน ค่าบำรุงรักษาร้าน รวมถึงค่าสวัสดิการของพนักงาน แต่ถ้าเป็นตู้กดสินค้าอัตโนมัติ ต้นทุนอาจเหลือแค่ค่าเช่าพื้นที่ ค่าตู้ และค่าบำรุงรักษาเท่านั้น
• พื้นที่ ตู้กดสินค้าอัตโนมัติมีขนาดเล็ก ทำให้ค่าเช่าที่น้อยกว่าการเปิดหน้าร้าน และในอีกมุมหนึ่ง ตัวตู้สามารถเข้าไปวางในสถานที่ที่มีพื้นที่น้อยได้ จึงเป็นหนึ่งในเหตุผลที่หลาย ๆ คอนโดมิเนียม หรือตามอาคารต่าง ๆ เริ่มมีตู้ขายสินค้าอัตโนมัติจากร้านค้าต่าง ๆ เข้าไปวางมากขึ้น
• การจดจำแบรนด์ ลูกค้าสามารถพบเห็นตู้กดสินค้าอัตโนมัติได้ในทุก ๆ ที่ที่ไป ไม่ว่าจะเดินไปที่ไหน ทำให้เกิดการจดจำแบรนด์ของสินค้านั้น ๆ ได้
‘ตู้กดขายสินค้าอัตโนมัติ’ เป็นอีกหนึ่งช่องทางการตลาดที่น่าสนใจ และเทคโนโลยีที่พัฒนาไปเรื่อย ๆ ก็คงยิ่งส่งผลต่อประสบการณ์ของลูกค้าที่มาใช้บริการให้ดียิ่งขึ้นด้วย เพราะเชื่อว่าหลาย ๆ คนที่เลือกมากดซื้อสินค้าจากตู้ คงไม่ได้หวังแค่สินค้าเพียงอย่างเดียว แต่น่าจะรู้สึกสนุกกับการที่ได้เป็นคนกดปุ่มต่าง ๆ และรอรับสินค้า แทนที่จะเดินไปจ่ายเงินกับพนักงาน เหมือนอย่างที่เป็นอยู่ตามร้านค้าทั่วไป
ขอบคุณที่มาโดย eukeik .ee จาก MARKETEER , คุณนลิศา เตชะศิริประภา จาก ไทยรัฐพลัส , ลงทุนเกิร์ล
ขอบคุณภาพโดย Japan city photo created by Freepik
อ่านบทความเพิ่มเติม >> คลิกที่นี่
